Chú Giải Tin Mừng Chúa Nhật Tuần XII Mùa Thường Niên - Năm B (Mc 4,35-41) | Giáo Phận Phú Cường

Noel Quesson - Chú Giải

Giáo huấn bằng dụ ngôn của Đức Giêsu đã nói lên sự phân biệt rõ ràng giữa hai loại người: Đối với những “người ở ngoài”, thì tất cả đều bí hiểm. Còn đối với các “môn đệ”, thì mọi sự đều sáng tỏ trong các mạc khải về mầu nhiệm mà "vị Thầy " đã thông tỏ riêng cho họ. Trong Tin Mừng theo Thánh Mác-cô, tiếp theo một chuỗi những dụ ngôn là bốn phép lạ. Những phép lạ này có đặc tính rõ ràng: Không được thực hiện trước công chúng, nhưng chỉ "trước mặt các môn đệ”. Phải chăng những phép lạ này là những dụ ngôn bằng hành động, phải được hiểu trên bình diện biểu tượng cũng như bình diện thực tế? Các tông đồ giữa cơn bão tố được kể lại hôm nay, gọi Đức Giêsu là “Thầy" (tiếng Hy Lạp là didaskalos Có nghĩa là “Thầy dạy dỗ”), việc này phải chăng có một giá trị mặc khải lớn? Vậy chúng ta hãy lắng nghe giáo huấn của Người trong biến cố này. Đọc một biến cố để nêu ý nghĩa thần học, không làm cho biến cố đó mất tính cách lịch sử, nhưng mang lại cho nó chiều kích sâu xa hơn.

Chiều hôm ấy, Đức Giêsu nói với các môn đệ: “Chúng ta sang bờ bên kia đi?". Vì Người đang ở trên thuyền, các ông cứ thế chở Người đi bỏ dân chúng ở lại; có những thuyền khác cùng theo Người".

Trên bình diện thực tế lịch sử, tôi tưởng tượng một buổi chiều hè đẹp trời, Đức Giêsu mượn chiếc thuyền của Simon Phêrô và từ từ rời xa bờ biển Ca-phác-na-um. Sau một ngày nóng bức, bây giờ là buổi chiều tà mát mẻ. Sau khi đã tiếp xúc với đám đông ồn ào, bây giờ là lúc thân mật ân tình với nhóm bạn hữu trên biển. Chính Đức Giêsu đã có sáng kiến tạo ra những giây phút yên tĩnh này:

"Chúng ta hãy qua bờ bên kia". Gió tốt, cánh buồm căng phồng đang nhẹ rung- Người ta chỉ nghe tiếng nước vỗ nhẹ vào mạn thuyền đang rẽ sóng và tiếng kêu của một vài con chim biển. Sau một ngày giảng dạy bằng dụ ngôn, Đức Giêsu mệt mỏi thiếp ngủ nơi cuối thuyền. Bên cạnh Người là Phêrô đang cầm bánh lái. Nhưng nếu chỉ dừng ở những trang này thì thật đáng tiếc. Chúng ta biết rằng, từng câu, từng chữ trong trình thuật Tin Mừng, đều được khóa Giáo lý ban đầu chú giải. Do đó chúng ta cũng phải đọc và hiểu theo nghĩa tượng trưng, như những chú giải của các Giáo phụ minh chứng.

Ngày hôm đó": Đây không phải là một kiểu nói thông thường, có nghĩa là: Ngày giảng dạy bằng dụ ngôn đã chấm dứt. Đối với Thánh Máccô "sự trình bày các sự kiện nối tiếp nhau là một cấu trúc thần học hơn là một phóng sự "Ngày hôm đó" sẽ không phải một ngày thường. Phêrô sẽ nhớ ngày đó suốt đại. Vì ông gợi nhớ những hình ảnh Thánh kinh: "Ngày hiển hách của "Giavê", "Ngày Thiên Chúa quyền năng can thiệp mạnh mẽ", ngày đó có những tai họa cánh chung đi trước (Ga 2,3).

“Chiều tối đến": Không chỉ là màn đêm buông xuống, mà còn "giờ của bóng tối", giờ thử thách (Mc 14,17; Ga 9,4- 13,30).

"Bờ bên kia": Không chỉ là bờ hồ đối diện mà còn là bước đi vĩ đại sang bên kia thế giới. Đó là số kiếp của mỗi người vào lúc hoàng hôn của cuộc đời. Đó là ngày trọng đại Ngày của Thiên Chúa"... Tất cả những ngày khác đều phải chuẩn bị cho ngày đó.

Bỗng nổi lên một trận cuồng phong, sóng ập vào thuyền, đến nỗi thuyền đầy nước.

Bão tố thực sự. Ngày nay hồ Tibêria vẫn nổi tiếng về những cơn bão bất ngờ và mãnh liệt từ đồi Gôlăng thổi xuống. Hơn ai hết, vì nghề nghiệp Phêrô đã biết rõ điều này. Những cơn gió thổi mạnh đập vào cánh buồm và làm nghiêng ngả chiếc tàu thật nguy hiểm. Nhưng không cần phải đi biển mới bị những cơn bão tố như thế. Tất cả các ngôn ngữ trên thế giới đều dùng chữ bão tố để ám chỉ "một cơn thử thách bất ngờ đổ xuống trên con người". Trong Thánh kinh, đề tài bão tố thường được dùng để nói về sức mạnh của sự dữ. Công cuộc tạo dựng ta được hiểu như sự chiến thắng của Thiên Chúa trên cảnh hỗn loạn của biển khơi nổi dậy (St 1,2). Theo khoa huyền thoại xưa của Do Thái. Biển cả là "vực thẳm vĩ đại”, nơi những con rồng, những thủy quái, Lêviathan, biểu tượng của Satan, thống trị (Is 27,1; Tv 74,13; G 9,13; Đn 7; Kh 12,13).

Trong khi đó, Đức Giêsu đang ở đàng lái, dựa đầu vào chiếc gối mà ngủ.

Tôi ngắm nhìn Đức Giêsu đang ngủ, đôi mắt nhắm, hơi thở đều đặn, vẻ bình thản, ở đằng lái thuyền, trong cơn bão tố. Chi tiết này gợi cho tôi tâm tình cầu nguyện nào? Lạy Chúa, Chúa đưa chúng con đi đến đâu? Chúa làm cho chúng con bối rối biết bao? Trong Thánh kinh, có một người khác cùng ngủ trong cơn bão táp, đó là Gio-na. Người ta phải đến đánh thức ông dậy (Gn 1,3-16). Có phải tình cờ, mà Đức Giêsu nói về "dấu lạ của Gio-na" như một dấu hiệu duy nhất để diễn tả về: Cái chết và sự Phục sinh của Người? (Mt 12,39-40; Lc 11,29-30; Mc 8,12-13). Vả lại các tác giả Kinh thánh thường nói về "cái chết" bằng từ “giấc ngủ” (Tv 13,4; Đn 12,2; Êp 5,14; Ga 11,11; Mc 5,39-41). Hình ảnh này cũng dùng để diễn tả sự "lãnh đạm của Chúa”, sự "vắng mặt của Chúa": Lạy Chúa, xin Chúa chỗi dậy đi, tại sao Chúa lại ngủ? Chúa hãy thức dậy đi (Tv 44,24 ' 45,23- 59,6- 78,65; Is 51,9-10). Vâng, đúng vậy trong những cơn bão tố cuộc đời chúng con, dường như Chúa vẫn ngủ. Lạy Chúa, không phải chỉ có con người hiện đại nghĩ ra đề tài "cái chết của Thiên Chúa", nhưng đó là tình cảm tự nhiên của thân phận con người, khi thấy mình bất lực, bị đe dọa trước một Thiên Chúa không can thiệp để cho lực lượng của thần chết hành động, một Thiên Chúa dường như đang ngủ.

Các môn đệ đánh thức Người dậy, và nói: “Thầy ơi! chúng ta chết đến nơi rồi, Thầy chẳng lo gì sao?"

Đây là một lời cầu tuyệt diệu, đáng cho chúng ta bắt chước, trước những bão tố cuộc đời.

Người thức dậy, ngăn đe gió, và truyền cho biển: "Im đi? Câm đi?" Gió liền tắt, và biển lặng như tờ.

Ở đây chữ được dịch là "thức dậy", "diégertheis" cũng chính là chữ được dùng để nói "được sống lại, Phục sinh" (Mc 5,41- 16,6-14).

Qua tình tiết có thực mà Máccô kể lại (đó là bài giảng của Phêrô), chúng ta có lý do chính đáng để nhận ra cuộc khổ nạn của Đức Giêsu là một cơn bão dữ dội: Nó làm lắc lư con thuyền nhỏ bé của cộng đoàn tông đồ, vào lúc Đức Giêsu đã ngủ yên trong cái chết của Người. Nhưng đối đầu với lực lượng thần chết được tượng trưng là "biển cả” Đức Kitô đã Phục sinh. Chúng ta gặp lại kiểu nói của người Do Thái về biển cả, hình ảnh những lực lượng thù địch với con người, vì ở đây, Máccô dùng chính những từ như khi Đức Giêsu "hăm dọa" quỷ dữ để "bắt chúng im lặng" (Mc 1,25- 9,25).

Đức Giêsu nói với họ: "Tại sao lại sợ? Tại sao các người không có đức tin?" Câu nói rất nghiêm khắc: "Các anh không có đức tin", "các anh đã mất lòng tin", thực sự đã được áp dụng vào lúc Đức Giêsu chịu khổ nạn, lúc này tất cả các tông đồ chạy trốn, chối bỏ, hoài nghi. Chúng ta sẽ nghe lặp lại ba lần rằng, các tông đồ "đã không tin": "Chúa trách sự cứng lòng tin của họ, vì. họ đã không tin những người đã thấy Chúa Phục sinh" (Mc 16,11-13).

Những cơn bão tố đời tôi thế nào? Chúa có làm nhẹ bớt những cơn bão đó không?

Nếu đọc Thánh kinh một cách ngây ngô, chúng ta có thể tin điều đó. Sự bình lặng của hồ Tibêria làm chúng ta mơ tưởng một cuộc sống an bình, trong đó Chúa sẽ thường xuyên can thiệp vào những nguyện nhân tự nhiên để tránh cho chúng ta sự thử thách và cái chết.

Nhưng đọc Thánh kinh cách đúng đắn, sẽ dẫn chúng ta đến sự "thanh tẩy đức tin" theo lời mời gọi của Chúa. Chính qua giấc ngủ của sự chết, Chúa Kitô đã giải thoát chúng ta khỏi những thế lực của hỏa ngục và sự chết.

Không phải đức tin nào cũng dẹp yên được bão tố, mà chỉ đức tin nới "Đức Kitô tử nạn và Phục sinh" mới có khả năng. Sự cứu độ mà chúng ta tin, không làm cho chúng ta thoát khỏi những đau khổ gắn liền với bản chất con người cách lạ lùng và đặc biệt.

Sự xác tín vào quyền lực của Chúa đã không ngăn cản Chúa Kitô trải qua, giấc ngủ ở trong hồ. Chính chúng ta cũng phải trả qua thử thách mới đến được "bến bờ bên kia". Nhưng Đức Giêsu đang ở đó với chúng ta trong những thử thách. Quả thật trang Tin Mừng này có một biểu tượng đáng phục.

Các ông hoảng sợ và nói với nhau: "Người là ai, mà cả đến gió và biển cũng phải tuân lệnh?"

Đây là lần đầu tiên Thánh Mác-cô ghi lại câu hỏi này của các môn đệ. Câu hỏi chủ yếu nhắm đến lai lịch sâu xa của vị “Thầy" trẻ trung. Người phải chăng chỉ là một ông "Thầy" (Rabbi) như bao ông thầy khác? Người là ai. Người sẽ đưa họ đến đâu? Một ngày gần đây, Đức Giêsu sẽ hỏi Phêrô: "Đối với anh, Thầy là ai?" (Mc 8,29).

Không người nào có thể tự miễn cho mình khỏi phải đặt câu hỏi đó. Và nếu không trả lời thì đó là chấp nhận rằng, những cơn bão trong cuộc đời sẽ kết thúc bằng một sự chìm đắm vào hư vô. "Nhưng nếu người nào ở trong Đức Giêsu, người đó sẽ là một tạo vật mới”(1 Cr 5,7). Đức tin được thanh luyện đưa chúng ta vào cuộc sống mới. Lạy Chúa, Chúa đã nói: "Chúng ta hãy sang bờ bên kia".

Giáo phận Nha Trang - Chú Giải

"Người là ai mà cả gió lẫn biển đều vâng lệnh Người"

BÀI TIN MỪNG: Mc 4, 35 - 40

1. Ý CHÍNH:

Chúa Giêsu tỏ uy quyền trên sự giữ để củng cố niềm tin cho các tông đồ khi gặp gian nan thử thách.

2. SUY NIỆM:

1/ Ngày ấy khi chiều đến, Chúa phán cùng các môn đệ rằng:

" Ngày ấy" đây là kiểu nói Chúa Giêsu thường dùng để chỉ thời gian trước ngày cánh chung, ngày mà thần giữ nổi lên chống đối qua những biến cố loạn lạc, chiến tranh, động đất, bão tố... ở đây muốn diễn tả thời gian trước khi được cứu độ: thời gian đòi hỏi phải chiến đấu với những cơn thử thách.

" Chiều đến ": tức là màn đêm sắp đến. Ở đây diễn tả thời gian của sự tối tăm, hình bóng của những sự giữ hoành hành.

" Chúa Giêsu phán ": Chúa Giêsu dựa vào sự kiện cụ thể " Ngày ấy, chiều đến " để nhắc nhủ các môn đệ về một ý nghĩa siêu nhiên là cần phải được giải thoát khỏi những sự dữ.

2/ " Chúng ta hãy sang bên kia biển hồ ":

" Biển hồ ": theo nghĩa của Thánh Kinh thì biển hồ được trình bày như một hỗn mang từ đó phát sinh những quyền lực chống lại Thiên Chúa và con người. Để tái tạo thế giới, trước tiên cần phải chiến thắng và chế ngự các quyền lực ấy. Những chiến thắng này mà sức riêng của con người là bất lực. Chỉ có quyền lực của Thiên Chúa mới có thể bắt ba đào hung hăng phải tuân nghe và cứu con người khỏi cơn bão tố. Ở đây diễn tả chỉ có sự cứu rỗi của Thiên Chúa mới giải thoát được con người khỏi mọi sự dữ của ma quỷ để đưa con người đến bình an là sự sống đời đời.

" Sang bờ bên kia": diễn tả một lời mời gọi phải vượt qua những thử thách và nguy hiểm của biển trần gian để đến bờ bình an là sự sống đời đời.

3/ " Các ông giải tán đám đông ":

Đám đông đây là dân chúng tụ tập lại bên Chúa Giêsu để nghe Người giảng ở ven bờ biển Galilê ( Mc 4, 1 - 2 ). Sau khi đã giảng những dụ ngôn về nước trời cho đám dân chúng này, Chúa Giêsu cần phải giảng cho dân chúng nơi khác nên Người ra lệnh cho các tông đồ giải tán đám dân chúng và Thầy trò cùng nhau bơi thuyền sang bên kia biển hồ.

4/ " Chợt có một cơn bão lớn ":

Biển là nơi ẩn núp của các quyền lực sự dữ, vì thế cơn bão nổi lên đe doạ con thuyền của các tông đồ là hình ảnh những đe dọa, nguy hiểm thử thách của Giáo Hội và của mọi cuộc sống trên biển trần gian.

5/ " Người thì ở đàng lái dựa gối mà ngủ ":

Trong khi chiếc thuyền và những người trên thuyền bị nguy ngập vì cơn bão tố thì Chúa Giêsu vẫn nằm ngủ. Giấc ngủ của Chúa Kitô ở đây là hình ảnh về cái chết của Chúa Kitô và cũng là một biểu tượng về sự vắng mặt thể lý của Người. Vì trong Kinh Thánh giấc ngủ cũng thường được biểu tượng cho sự chết. " Tv 13, 4; Đn 12, 2; Lc 5, 39 - 41; Ep 5, 14; Gl 11, 11 - 14 ).

Biểu tượng giấc ngủ của Chúa Kitô ở đây không phải là một sự bất lực, một sự thất bại, một sự vô trách nhiệm, nhưng là một đòi hỏi, đòi hỏi của niềm tin. Cũng như cái chết của Chúa Kitô trên Thập giá không phải là một sự thất bại, nhưng là sự sống cho những ai biết tin tưởng vào Chúa Kitô chịu chết. Chúa Giêsu đòi hỏi các môn đệ phải biết tin tưởng vào quyền lực của Người. càng gặp nguy hiểm càng phải bám chặt vào Người bằng đức tin.

6/ " Các ông đánh thức Ngài ":

" Đánh thức " diễn tả một hành động có tính cách đòi hỏi Chúa Giêsu theo ý mình. Chúa muốn dẹp bão tố để mình được yên tâm. Hành động này biểu lộ một đức tin yếu ớt vì chưa hoàn toàn tín thác vào Chúa. Không lẽ có Chúa hiện diện trên truyền mà Chúa lại để cho sóng gió nhận chìm con thuyền để chết cả Thầy lẫn trò sao?

7/ " Thưa Thầy chúng con chết mất mà Thầy không quan tâm đến sao? ":

"Thưa Thầy chúng con chết mất ": Đây là tâm trạng của người bị hốt hoảng trước nguy hiểm.

"Mà Thầy không quan tâm đến sao? ": Lời than trách này biểu lộ tâm trạng khát vọng được Chúa cứu thoát hơn là nghi ngờ vào sự ra tay cứu giúp của Chúa.

8/ " Chỗi dậy Người đe gió và phán với biển rằng ":

Chúa Giêsu tỏ uy quyền trên gió cả và trên biển đông. Thứ uy quyền này vượt trên sự dữ, vì Chúa đến để chiến thắng quyền lực trên sự dữ để giải thoát con người khỏi sự dữ.

Ra lệnh cho ai là có quyền trên người đó. Ở đây gió ngưng biển lặng, biểu lộ sự dữ tùng phục trước uy quyền của Chúa. Đây là việc làm của Chúa để củng cố niềm tin cho các môn đệ.

9/ " Sao các con sợ hãi thế? Các con không có đức tin ư? "

" Sao các con sợ hãi thế? ": Lời trách này có ý nói lên rằng: Thầy đang hiện diện ở đây, sao các con không tin tưởng mà còn hoảng sợ lên như vậy?

" Các con không có đức tin ư? ": Trách các môn đệ yếu đức tin. Lời trách này Chúa Giêsu cũng thường tỏ ra khi thấy các môn đồ kém niềm tin vào Người:

+ Lc 24, 21 - 25: Hỡi những kẻ ngu độn và trí lòng chậm tin

+ Mc 16, 14 - 15: Và Người quở mắng sự cứng tin chai đá của họ, bởi họ không tin những kẻ thấy Người đã sống lại. Ở đây lời trách mắng này Chúa Giêsu có ý nhắc nhở các môn đệ cần phải tin tưởng thực sự vào Người và quyền năng của Người, niềm tin này không đòi hỏi theo cách thế loài người là dẹp yên bão tố, nhưng là, dù có sống giữa bão tố vẫn không sờn lòng hoảng hốt vì có Chúa là sức mạnh, là uy quyền có thể vượt thắng mọi thử thách sự dữ. Có Chúa là có đảm bảo dù có xảy ra biến cố nào đi nữa.

10/ " Người là ai mà cả gió lẫn biển cũng đều vâng lệnh Người ":

Đây là tâm trạng của các môn đệ biểu lộ sự ngạc nhiên đầy thán phục trước uy quyền của Chúa Giêsu. Tâm trạng này được biểu lộ ra như một lời tuyên xưng mầu nhiệm Đức Giêsu, Đấng đã hoạt động với quyền lực của Thiên Chúa.

III. ÁP DỤNG:

A/ Áp dụng Tin Mừng:

1/ Chúa Giêsu củng cố niềm tin cho các môn đệ trong lúc gặp gian nguy của bão tố. Giáo Hội cũng muốn dùng biến cố này để củng cố niềm tin chúng ta vào quyền năng của Thiên Chúa mỗi khi gặp thử thách gian nan trong cuộc đời, trong Giáo Hội.

2/ Mấy ý nghĩa áp dụng:

+ Con thuyền Giáo Hội là mỗi người chúng ta.

+ Biển Hồ là trần gian

+ Sóng gió bão táp là những gian nan thử thách.

+ Chúa Giêsu ngủ: Biểu lộ sự hiện diện vô hình của Chúa trong Giáo Hội, trong cuộc đời của mỗi một người chúng ta.

+ Chúa Giêsu thức dậy: Biểu lộ sự hiện diện hữu hình của Chúa.

+ Đánh thức Chúa dậy: Đòi hỏi Chúa phải hiện diện cụ thể, khả giác tức là những tâm trạng muốn Chúa làm phép lạ nhãn tiền, đây là tâm trạng của những người yếu đức tin vì "Phúc cho những kẻ không thấy mà tin ".

3/ Chúa Giêsu nhắc các môn đệ đi sang bờ bên kia và có Chúa cùng đi. Giáo Hội cũng muốn nhắc nhở chúng ta cần phải vượt qua biển trần gian trong niềm tin tưởng vào Thiên Chúa sẽ sang bến bình an là sự sống đời đời.

B/ Áp dụng thực hành:

1/ Nhìn vào Chúa Giêsu:

a/ chúng ta hãy sang biên kia Biển Hồ: Chúa muốn mời gọi chúng ta vượt qua biển trần gian để về bến bình an là phần rỗi đời đời.

b/ Người ở đàng lái dựa gối mà ngủ: Chúa hiện diện trong ta, nhưng ưa hiện diện trong tư thế " ngủ " là vì ta không thấy Người thực sự.

c/ Chỗi dậy, Người đe gió: Chúa tỏ uy quyền trên sự dữ. Gặp gian nan thử thách, chúng ta chạy kêu cầu Chúa, Chúa cũng có thể cứu thoát ta, nhưng Chúa muốn chúng ta vững tin vào Người để chiến đấu với thử thách hơn là cứu chúng ta khỏi thử thách. Vì Chúa muốn chúng ta chiến đấu để có công chiến thắng và có chiến thắng để vinh quang.

d/ Sao các con sợ hãi thế?: Chúa cũng trách mắng khi chúng ta hốt hoảng, sợ hãi, chán nải, thất vọng, khi gặp những thử thách trong cuộc sống.

2/ Nhìn vào các môn đệ:

a/ Các ông chở Người đi: Muốn vượt biển trần gian này. Chúng ta phải chở Người đi bằng cách tin tưởng và sống mật thiết với Chúa trong mọi giây phút, mọi biến cố.

b/ Thưa Thầy, chúng con chết mất: Đây là tâm trạng sợ hãi khi chúng ta cảm thấy bất lực, yếu đuối trước những thử thách và chúng ta muốn kêu cầu Chúa giải thoát, nhưng nên nhớ Chúa muốn chúng ta chiến thắng hơn là trốn tránh bỏ cuộc.

c/ Người là ai? Chúng ta cũng phải biết ngạc nhiên và thán phục Chúa trước hoạt động lạ lùng của Chúa trong vũ trụ vạn vật, trong các biến cố.

ĐẠI CHỦNG VIỆN THÁNH GIUSE SÀI GÒN

Địa chỉ: Số 06, Tôn Đức Thắng, Quận 1, Tp. Hồ Chí Minh

Copyright © CHỦNG SINH KHÓA 10