PHỤNG VỤ CHƯ THÁNH
Thánh CYRILLÔ và Thánh MÊTHÔĐIÔ

(....869 và 884 )

Lm Phaolo Phạm Quốc Tuý

Cyrillô và Mêthôđiô thuộc về một gia đình nghị viên miền Thessalônica. Triều đình đã muốn xem người con trưởng sáng sủa xinh đẹp như thần đồng. Nhưng đối với anh sự khôn ngoan đáng quí chuộng hơn mọi hư danh trần thế. Người con út có tính cách vừa trầm tư vừa hung hăng hay lý sự nữa. Sau khi theo học ở tại Constantinople, hai anh em đều chíếm giữ những chức vụ thuộc dân sự. Cyrillô làm giáo sư triết học. Sau cùng thì lần lượt họ đạt tới lý tưởng làm linh mục.

Nhà vua Moravia xin hoàng đế gửi các thừa sai tới. Vì biết tiếng Slave nên hai anh em đã được chọn. Các ngài đã phát minh ra mẫu tự Slave cũng như văn chương người Slave sau này được mọi người chấp thuận. Cyrillô còn học tiếng Hipri để tranh luận với người Do thái. Hai anh em thừa sai thực hiện hoạt động vừa chính trị vừa tôn giáo. Các ngài sẽ tổ chức Kitô giáo ở Bulgaria, Moravia và nơi những dân Slave mà bước chân đế quốc đặt tới.

Một giai thoại chứng tỏ tính khí mạnh mẽ và kỳ khôi của Mêthôđiô. Ngài chỉ đích danh nhiều thù nhân người Đức của mình để đả phá họ. Ngài nói :

• Các ông chống lại sắt thép, các ông sẽ bể sọ.

Và đầy nhiệt thành, ngài lau mồ hôi và kể lại một ngụ ngôn :

"Người ta hỏi một triết gia, tại sao ông lại toát mồ hôi như vậy ?"

Và ngài thêm vào câu trả lời :

• Chính vì tôi đã phải tranh luận với những người đần độn".

Các Giám mục Đức chống lại việc nhà truyền giáo đã đưa ngôn ngữ Slave vào phụng tự mà các ngài coi như dụng cụ tuyệt hảo trong công cuộc chinh phục của mình. Hai anh em phải đi Rôma để biện minh cho mình và được Đức Nicola I ưng thuận. Vị kế nhiệm ngài còn tấn phong ngài làm Giám mục nữa. Cyrillô đã qua đời tại Roma năm 869 lúc 42 tuổi.

Mêthôdiô còn sống thêm hai mươi năm để truyền giáo cho các dân tộc Slave. Ngài chịu đau khổ nhiều, bị một thẩm đoàn Giám mục miền Bavière tố cáo lạc giáo và bị giam giữ hai năm trong một nơi xa vắng lạnh lẽo. Ngài lại bị mang ách, luôn bị bách hại, bị tố cáo tới Rôma là đã làm sai lạc đức tin. Hai lần ngài phải đi biện minh với Đức Thánh Cha và Đức Thánh Cha đã coi những lời tố cáo là hư từ. Hoàng đế Basiliô xin ngài đi Constantinople là nơi ngài được tiếp đón nồng hậu. Cũng vị vua này đã muốn gửi ngài trở lại Russi và Bulgaria, nhưng thánh nhân trở lại Moravia và qua đời tại đó năm 884.

Hai anh em đã mang văn minh lại cho dân Slave khi truyền bá đức tin cho họ. Các ngài đồng thời vừa là các tông đồ vừa là các văn hào tiên khởi của dân tộc Slaves.