Suy Niệm Lời Chúa | Chúa Nhật Tuần V Mùa Chay A | Ga 11:1-45 | Lm Alfonsô

Bài đọc 1: Ed 37,12-14

“Ta sẽ cho các ngươi thần trí của Ta, và các ngươi sẽ được sống”.

Trích sách Tiên tri Êdêkiel.

Đây Chúa là Thiên Chúa phán: “Hỡi dân Ta, này Ta sẽ mở cửa mồ các ngươi, Ta sẽ kéo các ngươi ra khỏi mồ và dẫn dắt các ngươi vào đất Israel. Hỡi dân Ta, các ngươi sẽ biết Ta là Chúa, lúc Ta mở cửa mồ các ngươi, và kéo các ngươi ra khỏi mồ, Ta sẽ cho các ngươi thần trí của Ta, và các ngươi sẽ được sống, Ta sẽ cho các ngươi an cư trên đất các ngươi, và các ngươi biết rằng: Ta là Chúa, chính Ta đã phán và đã thi hành”. Đó là lời Chúa.

Đáp ca: Tv 129,1-2.3-4ab.4c-6.7-8

Đáp: Bởi vì Chúa rộng lượng từ bi, và Chúa rất giàu ơn cứu độ (c.7).

1) Từ vực sâu, lạy Chúa, con kêu lên Chúa. Lạy Chúa, xin nghe tiếng con cầu; dám xin Chúa hãy lắng tai, hầu nghe thấu tiếng van nài của con. – Đáp.

2) Nếu Chúa con nhớ hoài sự lỗi, lạy Chúa, nào ai chịu nổi được ư? Nhưng Chúa thường rộng lượng thứ tha, để cho thiên hạ tôn thờ kính yêu. – Đáp.

3) Con hy vọng rất nhiều vào Chúa, linh hồn con trông cậy ở lời Ngài. Linh hồn con mong đợi Chúa con, hơn người lính gác mong trời rạng đông. – Đáp.

4) Hơn người lính gác mong hừng đông dậy. Israel đang mong đợi Chúa con: Bởi vì Chúa rộng lượng từ bi, và Chúa rất giàu ơn cứu độ. Và chính Ngài sẽ giải thoát Israel cho khỏi mọi điều gian ác. – Đáp.

Bài đọc II: Rm 8,8-11

“Thánh Thần của Đấng làm cho Đức Giêsu Kitô từ cõi chết sống lại ở trong anh em”.

Trích thư Thánh Phaolô Tông đồ gửi tín hữu Rôma.

Anh em thân mến, những kẻ sống theo xác thịt, thì không thể đẹp lòng Chúa. Còn anh em, anh em không sống theo xác thịt, nhưng sống theo tinh thần, nếu thật sự Thánh Thần Chúa ở trong anh em. Nếu ai không có Thánh Thần của Đức Kitô, thì kẻ ấy không thuộc về Người. Nhưng nếu Đức Kitô ở trong anh em, cho dù thân xác đã chết vì tội, nhưng tinh thần vẫn sống vì đức công chính. Và nếu Thánh Thần của Đấng đã làm cho Đức Giêsu Kitô từ cõi chết sống lại ở trong anh em, thì Đấng đã làm cho Đức Giêsu Kitô từ cõi chết sống lại cũng cho xác phàm hay chết của anh em được sống, nhờ Thánh Thần Người ngự trong anh em. Đó là lời Chúa.

Câu xướng trước Tin mừng: Ga 11,25a và 26

Chúa phán: “Ta là sự sống lại và là sự sống; ai tin Ta, sẽ không chết đời đời”.

Tin mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Gioan (11,1-45)

Khi ấy, có một người đau liệt tên là Lazarô, ở Bêtania, làng quê của Maria và Martha. (Maria này chính là người đã xức dầu thơm cho Chúa, và lấy tóc lau chân Người. Em trai bà là Lazarô lâm bệnh). Vậy hai chị sai người đến thưa Chúa Giêsu rằng: “Lạy Thầy, người Thầy yêu đau liệt”. Nghe tin ấy, Chúa Giêsu liền bảo: “Bệnh này không đến nỗi chết, nhưng để làm sáng danh Thiên Chúa và do đó Con Thiên Chúa sẽ được vinh hiển”. Chúa Giêsu thương Martha và em là Maria và Lazarô. Khi hay tin ông này đau liệt, Người còn lưu lại đó hai ngày. Rồi Người bảo môn đệ: “Chúng ta hãy trở lại xứ Giuđêa”. Môn đệ thưa: “Thưa Thầy, mới đây người Do Thái tìm ném đá Thầy, mà Thầy lại trở về đó ư?” Chúa Giêsu đáp: “Một ngày lại chẳng có mười hai giờ sao? Nếu ai đi ban ngày thì không vấp ngã, vì người ta thấy ánh sáng mặt trời; nhưng kẻ đi ban đêm sẽ vấp ngã vì không có ánh sáng”. Người nói thế, rồi lại bảo họ: “Lazarô bạn chúng ta đang ngủ, dầu vậy Ta đi đánh thức ông”. Môn đệ thưa: “Thưa Thầy, nếu ông ta ngủ, ông sẽ khoẻ lại”. Chúa Giêsu có ý nói về cái chết của Lazarô, nhưng môn đệ lại nghĩ Người nói về giấc ngủ. Bấy giờ Chúa Giêsu mới nói rõ: “Lazarô đã chết. Nhưng Ta mừng cho các con, vì Ta không có mặt ở đó để các con tin. Vậy chúng ta hãy đi đến nhà ông”. Lúc đó Tôma, cũng có tên là Điđimô, nói với đồng bạn: “Chúng ta cũng đi để cùng chết với Người”. Đến nơi, Chúa Giêsu thấy Lazarô đã được an táng bốn ngày rồi. (Bêtania chỉ cách Giêrusalem chừng mười lăm dặm). Nhiều người Do Thái đến nhà Martha và Maria để an ủi hai bà vì người em đã chết. Khi hay tin Chúa Giêsu đến, Martha đi đón Người, còn Maria vẫn ngồi nhà. Martha thưa Chúa Giêsu: “Thưa Thầy, nếu Thầy có mặt ở đây thì em con không chết. Tuy nhiên, ngay cả bây giờ, con biết Thầy xin gì cùng Thiên Chúa, Thiên Chúa cũng sẽ ban cho Thầy”. Chúa Giêsu nói: “Em con sẽ sống lại”. Martha thưa: “Con biết ngày tận thế, khi kẻ chết sống lại, thì em con sẽ sống lại”. Chúa Giêsu nói: “Ta là sự sống lại và là sự sống, ai tin Ta, dầu có chết cũng sẽ được sống. Và kẻ nào sống mà tin Ta, sẽ không chết bao giờ. Con có tin điều đó không?” Bà thưa: “Thưa Thầy, vâng, con đã tin Thầy là Đấng Kitô, Con Thiên Chúa hằng sống đã đến trong thế gian”. Nói xong bà về gọi Maria em gái bà và nói thầm với em rằng: “Thầy ở ngoài kia, Thầy gọi em”. Nghe vậy, Maria vội vàng đứng dậy và đi đến cùng Chúa. Vì lúc đó Chúa Giêsu chưa vào trong làng, Người còn đang đứng ở nơi Martha đã gặp Người. Những người Do Thái cùng ở trong nhà với Maria và an ủi bà, khi thấy bà vội vã đứng dậy ra đi, họ cũng đi theo bà, tưởng rằng bà đi ra khóc ngoài mộ. Vậy khi Maria đến chỗ Chúa Giêsu đứng, thấy Người, bà liền sấp mình xuống dưới chân Người và nói: “Thưa Thầy, nếu Thầy có mặt đây, thì em con không chết”. Khi thấy bà khóc nức nở và những người Do Thái theo bà cũng khóc, Chúa Giêsu thổn thức và xúc động. Người hỏi: “Đã an táng Lazarô ở đâu?” Họ thưa: “Thưa Thầy, xin đến mà xem”. Chúa Giêsu rơi lệ. Người Do Thái liền nói: “Kìa, xem Ngài thương ông ấy biết bao!” Nhưng có mấy kẻ trong đám nói: “Ông ấy đã mở mắt người mù từ khi mới sinh mà không làm được cho người này khỏi chết ư?” Chúa Giêsu lại xúc động; Người đi đến mộ. Mộ đó là một hang nhỏ có tảng đá đậy trên. Chúa Giêsu bảo: “Hãy đẩy tảng đá ra”. Martha là chị người chết, thưa: “Thưa Thầy, đã nặng mùi rồi vì đã bốn ngày”. Chúa Giêsu lại nói: “Ta đã chẳng bảo con rằng: Nếu con tin, thì con sẽ xem thấy vinh quang của Thiên Chúa sao?” Thế là người ta cất tảng đá ra. Chúa Giêsu ngước nhìn lên và nói: “Lạy Cha, Con cảm tạ Cha đã nhậm lời Con. Con biết Cha hằng nghe lời Con, nhưng Con nói lên vì những người đứng xung quanh đây, để họ tin rằng Cha đã sai Con”. Nói rồi, Người kêu lớn tiếng: “Lazarô! Hãy ra đây!” Người đã chết đi ra, chân tay còn quấn những mảnh vải, trên mặt quấn khăn liệm. Chúa Giêsu bảo: “Hãy cởi ra cho anh ấy đi”. Một số người Do Thái đến thăm Maria, khi được chứng kiến những việc Chúa Giêsu làm, thì đã tin vào Người. Đó là lời Chúa.

Suy niệm

Cái chết là một điều gì đó vẫn luôn đeo bám phận người, khiến chúng ta khó chấp nhận nhất trong cuộc sống nhân sinh. Thậm chí, ngày nay, với sự phát triển của khoa học và y dược, con người cũng chỉ có thể trì hoãn sự chết lâu hơn một chút, nhưng không thể nào né tránh được cái chết một khi nó đến. Dẫu vậy, cái chết có phải là bài toán không có lời giải, có phải là sự chấm hết cho phận người, có khiến con người có bị đi vào ngõ cụt?

Với trình thuật Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã đưa ra giải đáp cho bài toán hóc búa khi mạc khải rằng “Ta là sự sống lại và là sự sống, ai tin Ta, dầu có chết cũng sẽ được sống. Và kẻ nào sống mà tin Ta, sẽ không chết bao giờ”. Cũng vì vậy mà chúng ta không gọi cái chết đến với con người bằng từ chết như dùng cho các thực vật hay động vật chẳng hạn con này chết, cây kia chết, thảm thực vật chết… nhưng dùng từ qua đời, mất, an nghỉ, về với Chúa… RIP. Chính Chúa Giêsu cũng gọi cái chết chỉ là một “giấc ngủ”. 

Ngoài bản tính Thiên Chúa đầy quyền năng, Chúa Giêsu còn mang cả bản tính đầy con người, mà chúng ta vừa cử hành long trọng Lễ Truyền Tin vào ngày 25/3, đánh dấu sự nhập thể làm người của Con Thiên Chúa qua lời Fiat Xin Vâng của Đức trinh nữ Maria. Nói tới nhân tính là nói tới mối tương giao và cảm xúc, thể hiện qua việc Chúa Giêsu gặp gỡ người này, đối thoại người kia, có vui có buồn, có giận có thương, có khóc có cười... Người còn có tình bằng hữu thân thiết với chị em gia đình Bêtania. Bêtania ngày nay vẫn luôn mang tên bằng tiếng Ả Rập “El Azaneh” nghĩa là làng của Lazarô. Trong tiếng Do Thái “Beithaneiah” có nghĩa là “nhà của người nghèo”. Trong cuộc sống rong ruổi loan báo Tin mừng, Chúa Giêsu và nhóm môn đệ vẫn có những dịp dừng chân nơi nhà nhạc gia của Phêrô, ăn uống với nhóm bạn thu thuế của Matthêu, hay một chỗ nghỉ ngơi ở gia đình chị em Martha, Maria và Lazarô.

Vì vậy mà khi Lazarô bị đau nặng, hai người chị đã nhờ người đến báo tin khẩn cấp này cho Chúa Giêsu về tình trạng người bạn thân của Thầy. Thay vì khởi hành đến Bêtania ngay, Người lại trì hoãn đến hai ngày sau đó mới đến chỉ sau khi anh Lazarô đã chết, thậm chí đã được mai táng trong mồ bốn ngày rồi. Dầu vẫn rất nhân văn khi chuẩn bị đến thăm một người mình quý mến đau yếu liệt lầu, việc Chúa Giêsu chậm đến với gia đình Bêtania không nhằm bất kỳ lý do thuần túy nhân loại, nhưng mặc một ý nghĩa cao siêu, bởi Người không bao giờ để mình bị dẫn dắt bởi tình cảm riêng tư nhưng trên hết vẫn là thực hiện ý muốn của Chúa Cha. “Bệnh này không đến nỗi chết, nhưng để làm sáng danh Thiên Chúa và do đó Con Thiên Chúa sẽ được vinh hiển”.

Vừa hay tin Chúa Giêsu đến, Martha vội chạy ra, còn Maria thì ở lại bên trong. Họ có ý trách móc vì sự chậm trễ của Người: “Thưa Thầy, nếu Thầy có mặt đây, thì em con không chết”. Cả Martha và Maria biết nơi Chúa Giêsu có một quyền năng vượt lên trên sự chết. Cũng như lời cầu nguyện của Người lên Thiên Chúa Cha sẽ rất có tác dụng, nên nếu như Người hiện diện kịp lúc Lazarô đối diện thập tử nhất sinh thì có nhiều khả năng sẽ cứu được mạng Lazarô. Thế nhưng đức tin trong họ vẫn còn non kém lắm khiến họ không nghĩ được rằng Chúa Giêsu có thể làm những việc còn vĩ đại hơn, đó là Người đến trần gian để cho muôn người được sống. Vâng, khi đối diện với thử thách và khổ đau, chúng ta bị cám dỗ phiền trách Thiên Chúa, giận dỗi Ngài khi điều mình cầu xin không được như dự tính của mình. Và như phần lớn những người Do Thái thời đó tin vào sự sống lại vào lúc tận thế, Martha cũng tin: “Con biết ngày tận thế em con sẽ sống lại”. Điều này cho thấy không những cả hai chị em Martha và Maria mà cả mỗi người chúng ta cần gột rửa đức tin của mình để đức tin ấy dần được lớn lên, thay đổi suy nghĩ vào một sự sống lại “hiện tại” chứ không cần phải đợi đến ngày tận thế: “Thầy là sự sống lại!” Cuộc sống mới là một thực tại hiện diện nơi Người ngay lúc này. Sự sống ấy được ban tặng cho ai tin vào lời Người. “Ai tin Ta, dù có chết, cũng sẽ sống”.

Bài đọc thứ I trích sách Tiên tri Êdêkiel cho thấy cách cư xử của Thiên Chúa đối với dân Israel: Ngài không ngăn chặn những diễn biến theo logic lịch sử cứu độ tất nhiên phải đến: vì dân bất trung nên đất nước bị sụp đổ khiến họ phải lưu đày. Nhưng cuộc lưu đày không nhắm đưa con người không lối thoát nhưng dẫn con người bước đi trên con đường Thiên Chúa cứu độ: ánh sáng ở cuối đường hầm khi Thiên Chúa đã thi ân giáng phúc cho dân Do Thái được được hồi hương. Cũng thế, quyền năng Thiên Chúa không để cho Lazarô và những bạn hữu thân thiết của  Người bị rơi vào ngõ cụt tuyệt vọng nhưng làm cho Lazarô được sống lại. Khoảng thời gian “chết” của dân Do Thái và của Lazarô chính là thời gian người ta học được rất nhiều bài học quý giá về một Thiên Chúa sửa trị, một Thiên Chúa mà theo Đức hồng y Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận gọi là “Ngài vẽ đường thẳng từ những đường cong”.

Thiên Chúa không chỉ yêu thương chúng ta bằng tình yêu thần thánh của Người ở trên cao, mà còn yêu bằng chính tình yêu hiện diện ở bên cạnh con người và trong con người. Nơi những giọt nước mắt của Chúa Giêsu đầy thổn thức và rơi lệ trước cái chết của anh bạn Lazarô yêu quý cho chúng ta một khái niệm về việc Người mặc lấy thân phận con người hoàn toàn. Để rồi qua chính việc hồi sinh cho Lazarô giúp cho mỗi người chúng ta từng bước tiến lên trong đức tin, nhất là những lúc yếu lòng. Đây là một bài giáo lý giúp mọi người nhận biết Chúa Giêsu thật sự là Đấng Thiên Chúa sai đến để cứu chuộc trần gian. Người không tránh né đau khổ, nhưng đón nhận thập giá trong vinh quang, vững bước tiến lên đồi Sọ, để rồi sự Phục sinh của Người vĩnh viễn giải thoát con người khỏi sự chết của tội lỗi, đưa con người về cùng Chúa Cha. Như triết gia Jean Guitton, bạn thân của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô đệ II đã kể lại một giai thoại. Hồi còn nhỏ, ban đêm khi đang ngủ bên cạnh mẹ, nhà hàng xóm bỗng có người qua đời. Giữa đêm khuya tĩnh lặng, có tiếng khóc ai oán vang xa nghe thật não nuột, thằng bé sợ quá ôm chầm lấy mẹ, và thì thầm hỏi: “Mẹ ơi, chết là gì hả mẹ?” Bà mẹ trẻ lúng túng không biết trả lời đứa bé thế nào. Bà bật dậy, ngồi vào bàn lấy cuốn Kinh Thánh ra đọc. Nơi Tin Mừng Gioan, bà đọc thấy đoạn viết: “Trước lễ vượt qua, Chúa Giêsu biết giờ của Người đã đến, giờ phải bỏ thế gian về với Chúa Cha. Người vẫn yêu thương những kẻ thuộc về mình còn ở thế gian, và Người yêu thương họ đến cùng (Ga 13,1)”. Gấp sách lại, bà trở về giường và trả lời đứa con: “Con ơi, chết là trở về với Cha và yêu thương đến cùng”. 

Để người Kitô hữu biết mình đang sống đức tin vào sự phục sinh mà Con Thiên Chúa đem đến thế nào, thánh Phaolô trả lời trong bài Thánh thơ như sau: “Nhưng nếu Đức Kitô ở trong anh em, cho dù thân xác đã chết vì tội, nhưng tinh thần vẫn sống vì đức công chính. Và nếu Thánh Thần của Đấng đã làm cho Đức Giêsu Kitô từ cõi chết sống lại ở trong anh em, thì Đấng đã làm cho Đức Giêsu Kitô từ cõi chết sống lại cũng cho xác phàm hay chết của anh em được sống, nhờ Thánh Thần Người ngự trong anh em.” Do đó, chúng ta có thể nhận được sự sống đời đời ngay từ bây giờ nếu chúng ta mang trong mình chính Ðức Kitô phục sinh qua bí tích Thánh Thể mà chúng ta cử hành và rước lấy, và để Người biến đổi từng hành động của chúng ta không còn phải là của tính xác thịt nhưng của Thần khí. 

Nhà thiết kế thời trang nổi tiếng thế giới Crisda Rodriguez đã viết đoạn văn này, trước khi cô qua đời vì bệnh ung thư:

1. Tôi có chiếc xe con thương hiệu đắt nhất thế giới trong garage của mình, nhưng giờ tôi phải di chuyển bằng xe lăn.
2. Nhà tôi có đầy đủ các loại quần áo hàng hiệu, giày dép và đồ có giá trị, nhưng cơ thể tôi được bọc trong một tấm vải nhỏ do bệnh viện cung cấp.
3. Tôi có đầy tiền trong ngân hàng, nhưng bây giờ tôi không nhận được bất kỳ lợi ích nào từ số tiền này.
4. Ngôi nhà của tôi giống như một cung điện, nhưng tôi đang nằm trên chiếc giường của bệnh viện.
5. Tôi có thể đi từ khách sạn năm sao này sang khách sạn sa hoa khác, nhưng bây giờ tôi dành thời gian trong bệnh viện để di chuyển từ phòng thí nghiệm này sang phòng trị liệu khác.
6. Tôi đã tặng chữ ký cho hàng trăm người, nhưng ghi chú của bác sĩ ngày hôm nay là chữ ký của tôi.
7. Tôi có bảy người thợ làm tóc để trang điểm cho mái tóc của mình, nhưng hôm nay vì căn bệnh K, tôi không có một sợi tóc nào trên đầu.
8. Trên chuyên cơ riêng, tôi có thể bay đến bất cứ đâu tôi muốn, nhưng bây giờ tôi cần sự giúp đỡ của hai người để đến được cổng bệnh viện.
9. Dù ăn nhiều nhưng khẩu phần ăn của tôi là ngày hai viên và tối nhỏ vài giọt nước muối.

Ngôi nhà này, chiếc xe hơi này, chiếc máy bay phản lực này, đồ đạc này, rất nhiều tài khoản ngân hàng, rất nhiều danh vọng và tiếng tăm, không cái nào phù hợp với tôi cả. Không gì trong số này có thể giúp tôi nhẹ nhõm. Cuộc sống thật chính là an ủi được nhiều người và mang lại nụ cười trên khuôn mặt của họ.

Lạy Chúa Giêsu, với sự tiếc thương của người thân, Lazarô dầu được Chúa cho hồi sinh nhưng rồi với quy luật thời gian, anh cũng không tránh được sự chết thân xác. Xin cho mỗi người chúng con nhận ra điều quan trọng và quý giá để được sống vĩnh cửu là biết luôn sống theo ý Chúa Cha. Nhờ vậy mà chúng con luôn được sống trong sự chăm sóc của Thiên Chúa quan phòng. Amen.