Phải chứng minh sự hiện hữu của Thiên Chúa bằng cách nào?
Có thể chứng minh sự hiện hữu của Thiên Chúa dựa trên những chứng cứ không? Nếu được, xin hãy cho biết những chứng cứ này.
- VẤN:
Có thể chứng minh sự hiện hữu của Thiên Chúa dựa trên những chứng cứ không? Nếu được, xin hãy cho biết những chứng cứ này. Trái lại, nếu đó là một điều bất khả, xin hãy cho biết vì cớ gì tôi phải tin có Thiên Chúa và xác tín rằng đạo công Giáo là đạo thật?...

- ĐÁP:
Một ngày nọ, một vị thừa sai già đã từng hoạt động suốt 40 năm với đồng bào thiểu số ở Việt Nam kể lại rằng: lúc đầu, ngài cố tìm cách chứng minh cho các con người đơn sơ ấy sự hiện hữu của Thiên Chúa với một loạt lý luận dài lê thê. Nhưng rồi, càng ngày họ càng tỏ ra lãnh đạm với những bài nói chuyện của ngài. Cuối cùng, một hôm, họ nói thẳng với ngài: nhưng mà, thưa cha, cha có điên không? Một khi đã có thế giới, thì không ai còn có thể nghi ngờ sự hiện hữu của Thiên Chúa. Điều duy nhất mà chúng con muốn biết là Người có thèm bận tâm đến con người khốn khổ như chúng con không?
Một khi ai đã có nghi ngờ không biết có Thiên Chúa hay không thì rất khó mà minh chứng cho họ thấy rằng Người thật sự hiện hữu.
Nhu cầu cần có những giải thích dài dòng và nhiêu khê để chứng minh sự hiện hữu của Thiên Chúa qủa là một dấu hiệu đáng buồn cho thấy sự nghèo nàn và yếu đuối về mặt tinh thần nơi một người hoặc một nhóm người. Bởi vì, khi đứng trước một người bạn không những chỉ đã ngỏ lời với tôi mà còn hiến mạng sống mình để cứu tôi, thì việc gì tôi luôn muốn dựa vào những chứng cứ để tự thuyết phục mình về sự hiện hữu của anh ta quả là một điều xúc phạm và phí giờ vô ích. Điều đó, chỉ có thể chấp nhận trong trường hợp anh ta không bao giờ biểu lộ một dấu chỉ sự sống nào …
SỰ ĐỐI THOẠI CỦA THIÊN CHÚA …
Thế mà, nào ai tràn đầy sự sống hơn Thiên Chúa. Người nói và hoạt động trong tất cả, và vì thế, tất cả đều nói về Người. “Trời xanh tường thuật vinh quang Chúa”. Thật vậy, bầu trời cao thẳm cũng như hoa cỏ ngoài đồng đều bày tỏ quyền năng vô cùng và đức khôn ngoan tuyệt vời của Đấng Tạo Hóa. Các khám phá, phát minh của khoa học kỹ thuật hiện đại làm phát hiện những khả năng diệu kỳ, hàm chứa trong thực tại mà ta không thể nào coi đó như chỉ là hậu quả của một thứ ngẫu nhiên mù quáng. Càng có một kiến thức sâu rộng về thiên nhiên, ta càng nghe được rõ ràng hơn âm vang của những định luật tuyệt diệu tiềm ẩn trong đó. Chúng vượt xa bình diện vật chất thuần túy và chỉ có thể được xếp đặt do một trí tuệ thông sáng.
Đối với người điếc, hầu như không thể làm cho họ hiểu thế nào là âm nhạc. Cũng vậy, đối với kẻ chỉ biết có ăn uống vui say, chỉ biết có hưởng thụ và tìm lợi ích cho chính mình, hay kẻ chỉ nghĩ đến việc khai thác, lợi dụng tha nhân để phục vụ cho khoái lạc cá nhân, thì việc làm cho họ hiểu đâu là ý nghĩa đích thật của một con người hầu như là một điều bất khả. Thật thế, tất cả những người này không có được cái tâm thức và sự nhạy cảm của một con người triển nở toàn vẹn. Trong tình cảnh đó, trước tiên phải khởi sự giáo dục họ, chỉ vẽ họ biết suy tưởng và cảm xúc một cách nhân bản, vì chỉ như thế họ mới có thể thấu hiểu hay ít nhất là thoáng thấy được ý nghĩa cuộc sống của mình. Vậy, điều quan yếu nhất là giúp họ biết nghĩ đến tha nhân, biết lưu tâm đến người khác, biết mang ơn người bên cạnh, và biết nhóm lên một đốm lửa mừng vui … Chỉ khi đó, họ mới có thể hiểu được thế nào là một con người.
… VỚI CÁC TÂM HỒN
Kẻ nào có được sự nhạy cảm trước cái đẹp sẽ say mê thưởng thức và luôn ngất ngây trước nó; kẻ nào biết rung động trước lòng nhân từ sẽ năng lưu tâm đến hình ảnh những người tốt bụng, vị tha; và ai hằng nuôi dưỡng những tư tưởng thanh cao cũng như luôn giữ gìn một con tim thanh khiết sẽ trọn vẹn hướng về sự thiện, kẻ ấy không mảy may cần đến những chứng cứ về sự hiện hữu của Thiên Chúa: họ nhận biết và cảm nghiệm được trong tất cả mọi sự vật ý nghĩa sau cùng của hiện hữu, tức cái đẹp tối hậu, lòng nhân từ vô biên, hay chính Con Người ấy, Hữu Thể Cá Vị ấy mà họ cảm thấy được kêu gọi bởi Người và để hướng về Người.
Đáng buồn thay, lúc còn sống trên trần gian, chúng ta chưa được chiêm ngưỡng Thiên Chúa diện đối diện, và vì thế, cái nhìn tinh thần của ta đôi khi bị những đám mây đen dầy đặc phủ che. Ý chí chúng ta thường bị khuấy động bởi những ham muốn đồi trụy, con tim chúng ta cũng thường xao xuyến và bị xâu xé bởi vô vàn tạo vật tầm thường. Trong những giờ phút ảm đạm ấy, đôi khi cần phải nhắc lại cho ký ức chúng ta những lý lẽ chứng thật có Thiên Chúa hiện hữu và sự gần gũi của Người.
Để tin có Thiên Chúa, không cần phải có văn hóa cao hay một kiến thức Triết học sâu sắc, dù rằng những chứng cứ về sự hiện hữu của Người có thể được diễn tả được thứ ngôn từ chuyên môn của Triết học. Nên nếu có một triết gia nào đó muốn thuyết phục tôi rằng tôi chỉ có thể chấp nhận một cách chắc chắn sự hiện hữu của Thiên Chúa một khi cậy dựa vào những lý luận nhiêu khê của ông ta, tôi xin được coi thường những năng khiếu tinh thần của ông. Cũng như tôi sẽ nghi ngờ thiện chí của nhà bác học muốn chứng minh rằng tôi sẽ không thở được nếu tiên vàn tôi không biết công thức hóa học về cơ cấu của không khí. Nói thế không phải vì tôi khinh thường công thức của ông, nhưng chỉ vì tôi có thể hô hấp khí trời thanh khiết mà chẳng cần đến công thức ấy: chỉ đơn giản thế thôi.
Nguyên tác: số mục (1) quyển I
B. Haering
Một khi ai đã có nghi ngờ không biết có Thiên Chúa hay không thì rất khó mà minh chứng cho họ thấy rằng Người thật sự hiện hữu.
Nhu cầu cần có những giải thích dài dòng và nhiêu khê để chứng minh sự hiện hữu của Thiên Chúa qủa là một dấu hiệu đáng buồn cho thấy sự nghèo nàn và yếu đuối về mặt tinh thần nơi một người hoặc một nhóm người. Bởi vì, khi đứng trước một người bạn không những chỉ đã ngỏ lời với tôi mà còn hiến mạng sống mình để cứu tôi, thì việc gì tôi luôn muốn dựa vào những chứng cứ để tự thuyết phục mình về sự hiện hữu của anh ta quả là một điều xúc phạm và phí giờ vô ích. Điều đó, chỉ có thể chấp nhận trong trường hợp anh ta không bao giờ biểu lộ một dấu chỉ sự sống nào …
SỰ ĐỐI THOẠI CỦA THIÊN CHÚA …
Thế mà, nào ai tràn đầy sự sống hơn Thiên Chúa. Người nói và hoạt động trong tất cả, và vì thế, tất cả đều nói về Người. “Trời xanh tường thuật vinh quang Chúa”. Thật vậy, bầu trời cao thẳm cũng như hoa cỏ ngoài đồng đều bày tỏ quyền năng vô cùng và đức khôn ngoan tuyệt vời của Đấng Tạo Hóa. Các khám phá, phát minh của khoa học kỹ thuật hiện đại làm phát hiện những khả năng diệu kỳ, hàm chứa trong thực tại mà ta không thể nào coi đó như chỉ là hậu quả của một thứ ngẫu nhiên mù quáng. Càng có một kiến thức sâu rộng về thiên nhiên, ta càng nghe được rõ ràng hơn âm vang của những định luật tuyệt diệu tiềm ẩn trong đó. Chúng vượt xa bình diện vật chất thuần túy và chỉ có thể được xếp đặt do một trí tuệ thông sáng.
Đối với người điếc, hầu như không thể làm cho họ hiểu thế nào là âm nhạc. Cũng vậy, đối với kẻ chỉ biết có ăn uống vui say, chỉ biết có hưởng thụ và tìm lợi ích cho chính mình, hay kẻ chỉ nghĩ đến việc khai thác, lợi dụng tha nhân để phục vụ cho khoái lạc cá nhân, thì việc làm cho họ hiểu đâu là ý nghĩa đích thật của một con người hầu như là một điều bất khả. Thật thế, tất cả những người này không có được cái tâm thức và sự nhạy cảm của một con người triển nở toàn vẹn. Trong tình cảnh đó, trước tiên phải khởi sự giáo dục họ, chỉ vẽ họ biết suy tưởng và cảm xúc một cách nhân bản, vì chỉ như thế họ mới có thể thấu hiểu hay ít nhất là thoáng thấy được ý nghĩa cuộc sống của mình. Vậy, điều quan yếu nhất là giúp họ biết nghĩ đến tha nhân, biết lưu tâm đến người khác, biết mang ơn người bên cạnh, và biết nhóm lên một đốm lửa mừng vui … Chỉ khi đó, họ mới có thể hiểu được thế nào là một con người.
… VỚI CÁC TÂM HỒN
Kẻ nào có được sự nhạy cảm trước cái đẹp sẽ say mê thưởng thức và luôn ngất ngây trước nó; kẻ nào biết rung động trước lòng nhân từ sẽ năng lưu tâm đến hình ảnh những người tốt bụng, vị tha; và ai hằng nuôi dưỡng những tư tưởng thanh cao cũng như luôn giữ gìn một con tim thanh khiết sẽ trọn vẹn hướng về sự thiện, kẻ ấy không mảy may cần đến những chứng cứ về sự hiện hữu của Thiên Chúa: họ nhận biết và cảm nghiệm được trong tất cả mọi sự vật ý nghĩa sau cùng của hiện hữu, tức cái đẹp tối hậu, lòng nhân từ vô biên, hay chính Con Người ấy, Hữu Thể Cá Vị ấy mà họ cảm thấy được kêu gọi bởi Người và để hướng về Người.
Đáng buồn thay, lúc còn sống trên trần gian, chúng ta chưa được chiêm ngưỡng Thiên Chúa diện đối diện, và vì thế, cái nhìn tinh thần của ta đôi khi bị những đám mây đen dầy đặc phủ che. Ý chí chúng ta thường bị khuấy động bởi những ham muốn đồi trụy, con tim chúng ta cũng thường xao xuyến và bị xâu xé bởi vô vàn tạo vật tầm thường. Trong những giờ phút ảm đạm ấy, đôi khi cần phải nhắc lại cho ký ức chúng ta những lý lẽ chứng thật có Thiên Chúa hiện hữu và sự gần gũi của Người.
Để tin có Thiên Chúa, không cần phải có văn hóa cao hay một kiến thức Triết học sâu sắc, dù rằng những chứng cứ về sự hiện hữu của Người có thể được diễn tả được thứ ngôn từ chuyên môn của Triết học. Nên nếu có một triết gia nào đó muốn thuyết phục tôi rằng tôi chỉ có thể chấp nhận một cách chắc chắn sự hiện hữu của Thiên Chúa một khi cậy dựa vào những lý luận nhiêu khê của ông ta, tôi xin được coi thường những năng khiếu tinh thần của ông. Cũng như tôi sẽ nghi ngờ thiện chí của nhà bác học muốn chứng minh rằng tôi sẽ không thở được nếu tiên vàn tôi không biết công thức hóa học về cơ cấu của không khí. Nói thế không phải vì tôi khinh thường công thức của ông, nhưng chỉ vì tôi có thể hô hấp khí trời thanh khiết mà chẳng cần đến công thức ấy: chỉ đơn giản thế thôi.
Nguyên tác: số mục (1) quyển I
B. Haering