DỤ NGÔN - Chúa Nhật Tuần XXV Mùa Thường Niên - Năm A (Mt 20:1-16a) | Từ ngữ Kinh Thánh

Từ ngữ Kinh Thánh
DỤ NGÔN
Chúa Nhật Tuần XXV Mùa Thường Niên - Năm A
(Mt Mt 20:1-16a)

“Nước Trời giống như truyện chủ kia …” (Mt 19,1)

Dụ ngôn là những câu chuyện được kể ra để chuyển tải sự thật tổng quát hay sứ điệp thiêng liêng, thường phải được giải thích mới hiểu được, chúng thường được các tiên tri sử dụng và đề cao nhiều trong sứ vụ của Chúa Giêsu Kitô.

Các dụ ngôn trong Cựu Ước.

- Do các tiên tri kể : “Ta sẽ phán với các ngôn sứ, Ta sẽ tăng thị kiến thêm nhiều, và nhờ các ngôn sứ để nói những dụ ngôn” (Hs 12,11 x 2Sm 12,1-10 : dụ ngôn người giàu tham lam cướp con chiên một của người nghèo để đãi khách; 1V 20,35-47 : dụ ngôn lên án cách cư xử của vua Akháp khi bất tuân lệnh Chúa Ed 17, 1-18 dụ ngôn chim phượng hoàng ; Ed 24,3-13 : dự ngôn báo trước cuộc vây hãm Giêrusalem.

- Do những người khác kể : “Dân tôi hỡi, này nghe tôi dạy bảo, lắng tai đón nhận lời lẽ miệng tôi. Mở miệng ra, tôi sẽ nói đôi lời huấn dụ, công bố điều huyền bí thuở xa xưa” (Tv 78,1-2 x. Tl 9,7-20 : dụ ngôn của ông Giotham về cây cối xức dầu tôn phong cây gai làm vua; dụ ngôn của bà Tơcôa để cứu Absalôm; 2V 14,9-10 // 2Sb 25,18-19 : dụ ngôn cỏ gai nói với cây bá hương Libăng nhằm cản vua Amátgiahu đừng khiêu chiến với Israel; x. Cn 1,5-6).

Các dụ ngôn Chúa Giêsu Kitô nói khi thi hành sứ vụ :

- Lý do khiến Chúa Giêsu Kitô dùng dụ ngôn vì “các ngươi có lắng tai nghe cũng chẳng hiểu, có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy …” (Mt 13,10-15 // Mc 4,10.13 // Lc 8,9-10 x. Is 6,9-10).

- Những điển hình về các dụ ngôn Chúa Giêsu Kitô đã nói Mt 13,3-8 // Mc 4,3-8 // Lc 8,5-8 : dụ ngôn người gieo giống; Mt 7,24-27 // Lc 6, 47-48 : người khôn xây nhà trên đá; Mt 13,24-30.31-32 // Mc 4,30-32 // Lc 13,18-19 : hạt cải; Mt 13, 33.44.50 : Men bột, kho báu và ngọc quý ; Mt 18,12-14 // Lc 15,4-7 : con chiên lạc; Mt 18,23-25 : con nợ không biết thương xót; Mt 20,1-16 : thợ làm vườn nho; Mt 21,33-41 // Mc 12,1-9 // Lc 20,9-16 : những tá điền sát nhân; Mt 22,1-14 : tiệc cưới; Mt 25,1-13 : Mười trinh nữ; Mt 25,14-30 : những yến bạc; Mc 4,26-29 : hạt giống tự mọc lên ; Mc 7,14-15 : cái gì làm cho con người ra ô uế ? x. Mc 7,14-15; Lc 10, 25-37 : người Samari tốt lành; Lc 18,9-14 : người phú hộ; Lc 15,8-32 : đồng bạc bị mất, người cha nhân hậu; Lc 18,9-14 : người pharisêu và người thu thuế; Lc 19,12-17 : mười nén bạc.

- Các dụ ngôn được Chúa Giêsu giải thích “Người không bao giờ rao giảng cho họ mà không dùng dụ ngôn. Nhưng khi chỉ có Thầy trò với nhau, thì Người giải nghĩa hết” (Mt 4,33-34 x. Mt 13, 18-23 // Mc 4,14-20 // Lc 8,11-15 Mt 13,36-43 Mc 7,17-23).