Nữ tu Kenya biến đổi nông nghiệp thành con đường phát triển cộng đồng

Sơ Josephine Kwenga – tu sĩ Dòng Thánh Giuse Tarbes – đang thay đổi cuộc sống của người dân bằng cách kết nối đức tin, phát triển bền vững và tạo khả năng cho cộng đồng. Đối với sơ, nông nghiệp bền vững không chỉ nuôi sống con người, mà còn làm hồi sinh các gia đình, các cộng đồng, và cả sứ mạng của Giáo hội trong việc bảo vệ ngôi nhà chung.

Sứ vụ toàn diện

Năm 2023, Sơ Josephine được trao Giấy chứng nhận vinh danh bởi Tổ chức Nhà báo và Nhà văn Liên Hợp Quốc nhờ những đóng góp trong lĩnh vực nông nghiệp bền vững. Chứng tá của sơ trong vai trò của một nữ tu – đồng thời là một người có vai trò ngôn sứ trong xã hội hôm nay – đã hòa quyện niềm đam mê mục vụ của sơ với lời mời gọi hướng đến một sứ vụ toàn diện.

Sơ chia sẻ với Vatican News: “Tôi đam mê lối sống làm việc theo nhóm, cổ võ sự phát triển toàn diện và thúc đẩy biến đổi xã hội. Sứ vụ của chúng tôi không phải để tích lũy tài sản, mà là để tạo thêm khả năng cho cộng đồng, thiết kế các chương trình kết hợp giữa đức tin và tính bền vững, đồng thời trở nên nguồn lực cho những người chúng tôi phục vụ”.

Sơ Josephine đã được chuẩn bị để dẫn dắt các sáng kiến phát triển với nền tảng học thuật đa dạng: giáo dục, nghiên cứu phát triển, biến đổi xã hội; chuyên sâu về phát triển bền vững, xây dựng hòa bình, lãnh đạo, và quản lý dự án.

Nông nghiệp như một hoạt động thiêng liêng

Với sơ Josephine, nông nghiệp không chỉ là sản xuất lương thực – mà còn là sự cộng tác với Đấng Tạo Hóa. Sơ nói: “Khi chúng ta vun trồng đất đai, chăm sóc cây trồng và vật nuôi, là chúng ta đang tham dự vào công trình sáng tạo của Thiên Chúa”.

Nông nghiệp dạy con người sống kiên nhẫn, tin tưởng và khiêm tốn. “Khi chúng ta gieo trồng, chờ đợi, chăm sóc và thu hoạch, đó chính là lộ trình đức tin”, sơ giải thích. Vì thế, canh tác cũng trở thành một lời cầu nguyện – một hành động tạ ơn về món quà công trình sáng tạo.

Tầm nhìn này cũng tác động mạnh tới nông dân – những người thường coi công việc đồng áng là thấp kém hoặc nặng nhọc. Khi làm việc cùng họ trên cánh đồng, sơ đã phá bỏ nhiều định kiến.

“Ban đầu, nhiều người sửng sốt khi thấy một nữ tu mặc tu phục cầm cuốc ngoài ruộng. Nhưng rồi sự ngạc nhiên trở thành sự tôn trọng. Khi họ nhìn thấy các sơ trực tiếp dạy cách canh tác, họ được khích lệ, vì điều đó cho thấy công việc của họ được trân trọng trước mặt Chúa và Giáo hội”.

Những câu chuyện biến đổi

Sơ Josephine kể lại một câu chuyện xúc động về sự thay đổi nơi cộng đồng mà sơ phục vụ. Trong khu vực của sơ, có những gia đình nông dân nghèo đến mức phải thuê cả những dụng cụ làm vườn đơn giản, và phải trả một nửa tiền công hằng ngày chỉ để được sử dụng chúng trên đất của người khác. Sơ chia sẻ “Sau khi tham gia chương trình nông nghiệp bền vững do chúng tôi tổ chức, họ không chỉ tự mua được dụng cụ, mà còn bắt đầu trồng được lương thực cho nhà mình, thậm chí còn có sản phẩm dư để bán”.

Sơ nói tiếp, không giấu niềm tự hào: “Ngày nay, nhiều người trong số họ còn nuôi được dê sữa. Điều bắt đầu từ nhu cầu sống sót đã trở thành hành trình tìm lại phẩm giá, hy vọng và một tương lai tốt đẹp hơn. Đó là niềm vui của tôi: khi nông nghiệp đã thực sự phục hồi cuộc sống của họ”.

Thách đố và lòng kiên trì

Theo sơ Josephine, một trong những khó khăn lớn nhất khi bắt đầu sứ vụ là: “Người nông dân thường không tin rằng mọi thứ có thể thay đổi”. Ngoài ra, họ còn thiếu tài nguyên, đối mặt với hạn hán, sâu bệnh, thất mùa. Điều nâng đỡ sơ giữa những thử thách chính là cầu nguyện và cộng đoàn: “Tôi không mang nặng gánh nặng một mình. Tôi đem những khó khăn của mình trở về với cộng đoàn tu trì. Chúng tôi cùng nhau cầu nguyện cho sứ vụ, và hoạch định cách đáp lại. Với Chúa, sự sáng tạo và lòng kiên trì, mọi cuộc biến đổi đều có thể”.

Kết hợp truyền thống, công nghệ và đức tin

Trong bối cảnh nông nghiệp ngày nay gắn liền với công nghệ và biến đổi khí hậu, sơ Josephine khẳng định: “Đổi mới phải phục vụ sự sống, chứ không thay thế nó”.

Được truyền cảm hứng từ Thông điệp Laudato si’ và Fratelli tutti, sơ hòa trộn các phương pháp hiện đại như tưới tiêu thông minh, bảo tồn đất và canh tác thích ứng khí hậu với những thực hành nông nghiệp truyền thống, hữu cơ. Sơ giải thích: “Mấu chốt là giữ lại những gì mang lại sự sống từ truyền thống, loại bỏ điều gây hại, và sử dụng công nghệ theo cách tôn trọng công trình sáng tạo và phẩm giá của người nông dân. Chúng tôi Tin Mừng hóa công nghệ, chứ không để công nghệ chinh phục chúng tôi”.

Sức mạnh thầm lặng của đời sống thánh hiến nữ tu

Sơ Josephine luôn nhắc đến điều mà sơ gọi là “sức mạnh thầm lặng của sự hiện diện”: “Tiếng nói ngôn sứ của chúng tôi không nằm trong những bài diễn thuyết hùng hồn, mà ở những hành động kiên trì góp phần tái tạo phẩm giá, xây dựng cộng đồng và chăm sóc công trình sáng tạo. Sự biến đổi không phải lúc nào cũng đến từ vị thế có thẩm quyền, mà trước hết từ lòng trắc ẩn và tinh thần phục vụ. Đó là chứng tá âm thầm nhưng mạnh mẽ của các nữ tu”.

Sơ chia sẻ thêm về hành trình ơn gọi: “Khi bước vào đời thánh hiến, chúng tôi mở lòng để sẵn sàng đáp ứng nhu cầu truyền giáo. Có thể tôi được đào tạo để trở thành giáo viên, nhưng rồi được gọi đến với nông nghiệp hoặc một sứ vụ khác. Điều quan trọng là biết lắng nghe dấu chỉ thời đại, đáp lại trong đức tin và quảng đại. Chính trong đó, chúng tôi tìm thấy sự mãn nguyện”.

Ước mơ cho tương lai

Nhìn về phía trước, sơ Josephine mơ ước một tương lai nơi nông nghiệp không còn bị xem là công việc thấp kém, mà là một ơn gọi cao quý: “Tất cả chúng ta đều cần ăn; nông nghiệp nuôi sống tất cả mọi người. Tôi mong những người nông dân có thể tự hào và tự tin về vai trò của mình, và mong Giáo hội luôn đồng hành không chỉ bằng tiếng nói, mà bằng hành động thiết thực”.

Sơ mơ ước thúc đẩy mô hình nông nghiệp hữu cơ, tái tạo, để các thế hệ mai sau được thừa hưởng một mảnh đất màu mỡ hơn ngày hôm nay: “Khi các gia đình có an ninh lương thực, có hòa bình trong gia đình và sự hài hòa trong cộng đồng. Nhiều cuộc chiến – kể cả chiến tranh toàn cầu – đều bắt nguồn từ sự thiếu hụt tài nguyên. Nếu giải quyết được điều này, chúng ta xây dựng được hòa bình đích thực”.

Nguồn: Vatican News Tiếng Việt