Suy Niệm Lời Chúa | Chúa Nhật Tuần XXV Thường Niên - Năm C | Lc 16, 1-13 | Lm. Alfonso

SUY NIỆM LỜI CHÚA
CHÚA NHẬT TUẦN XXV MÙA THƯỜNG NIÊN - NĂM C

Bài đọc 1: Am 8,4-7

"Chống lại những kẻ lấy tiền mua người nghèo".

Trích sách Tiên tri Amos.

Hãy nghe đây, hỡi những ai đàn áp kẻ nghèo khó, và muốn tiêu diệt hết những kẻ bần cùng trong cả nước. Các ngươi bảo: "Bao giờ qua tuần trăng mới để chúng tôi bán hàng? Khi nào hết ngày Sabbat để chúng tôi bán lúa mạch. Chúng tôi sẽ giảm lường đong, tăng giá và làm cân giả. Chúng tôi sẽ lấy tiền mua người nghèo, lấy đôi dép đổi lấy người túng thiếu. Chúng tôi sẽ bán lúa mục nát". Vì Giacóp kiêu căng, Chúa đã thề rằng: "Ta sẽ không bao giờ lãng quên tất cả các việc chúng làm cho đến cùng". Ðó là lời Chúa.

Ðáp Ca (Tv 112,1-2.4-6.7-8): Hãy ngợi khen Chúa, Ðấng nâng cao kẻ túng thiếu (c. 1a & 7b).

Xướng: Hãy ngợi khen, hỡi những người tôi tớ Chúa, chư vị hãy ngợi khen danh Chúa. Nguyện danh Chúa được chúc tụng từ bây giờ và cho đến muôn đời. 

Xướng: Chúa siêu việt trên hết thảy chư dân, trên muôn cõi trời là vinh quang của Chúa... và Người để mắt nhìn coi khắp cả trên trời dưới đất. 

Xướng: Người nâng cao kẻ túng thiếu từ chỗ bụi tro, và cất nhắc bạn cơ bần từ nơi phẩn thổ, hầu cho họ ngồi với những bậc quân vương, với những bậc quân vương của dân Người. 

Bài Ðọc II: 1Tm 2,1-8

"Cầu nguyện cùng Thiên Chúa cho mọi người. Ngài muốn cho mọi người được cứu độ".

Trích thư thứ nhất của thánh Phaolô Tông đồ gởi Timôthê.

Trước tiên, cha khuyên hãy cầu xin, khẩn nguyện, kêu van và tạ ơn cho mọi người: cho vua chúa, và tất cả những bậc vị vọng, để chúng ta được sống bằng yên vô sự, trong tinh thần đạo đức và thanh sạch. Ðó là điều tốt lành và đẹp lòng Ðấng Cứu Ðộ chúng ta là Thiên Chúa. Người muốn cho mọi người được cứu rỗi và đến nhận biết chân lý. Vì chỉ có một Thiên Chúa, và một Ðấng Trung Gian giữa Thiên Chúa và loài người, là Ðức Giêsu Kitô, cũng là con người. Người đã phó mình làm giá cứu chuộc thay cho mọi người, để nên chứng tá trong thời của Người, mà vì chứng tá đó, cha đã được đặt lên làm kẻ rao giảng, làm Tông đồ (cha nói thật chứ không nói dối), và làm Thầy dạy dân ngoại trong đức tin và chân lý. Vậy cha muốn rằng những người đàn ông cầu nguyện trong mọi nơi, hãy giơ lên hai tay thanh sạch, không oán hờn và cạnh tranh. Ðó là lời Chúa.

Alleluia, alleluia! (Ga 17,17b): Chúa phán: "Lời Cha là chân lý; xin hãy thánh hoá chúng trong sự thật". - Alleluia.

Tin mừng Chúa Giêsu Kitô theo thánh Luca (Lc 16,1-13)

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: {"Một người phú hộ kia có một người quản lý, và người này bị tố cáo đã phung phí của chủ. Ông chủ gọi người quản lý đến và bảo rằng: 'Tôi nghe nói anh sao đó? Anh hãy tính sổ công việc quản lý của anh, vì từ nay, anh không thể làm quản lý nữa'. Người quản lý nghĩ thầm rằng: 'Tôi phải làm thế nào, vì chủ tôi cất chức quản lý của tôi? Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi. Tôi biết phải liệu thế nào, để khi mất chức quản lý, thì sẽ có người đón tiếp tôi về nhà họ'.

"Vậy anh gọi từng con nợ của chủ đến và hỏi người thứ nhất rằng: 'Anh mắc nợ chủ tôi bao nhiêu?' Người ấy đáp: 'Một trăm thùng dầu'. Anh bảo người ấy rằng: 'Anh hãy lấy văn tự, ngồi xuống mau mà viết lại: năm mươi'. Rồi anh hỏi người khác rằng: 'Còn anh, anh mắc nợ bao nhiêu?' Người ấy đáp: 'Một trăm giạ lúa miến'. Anh bảo người ấy rằng: 'Anh hãy lấy văn tự mà viết lại: tám mươi'. Và chủ khen người quản lý bất lương đó đã hành động cách khôn khéo: vì con cái đời này khi đối xử với đồng loại thì khôn khéo hơn con cái sự sáng.

"Phần Thầy, Thầy bảo các con: Hãy dùng tiền của gian dối mà mua lấy bạn hữu, để khi mất hết tiền bạc, thì họ sẽ đón tiếp các con vào chốn an nghỉ đời đời.} "Ai trung tín trong việc nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai gian dối trong việc nhỏ, thì cũng gian dối trong việc lớn. Vậy nếu các con không trung thành trong việc tiền của gian dối, thì ai sẽ giao phó của chân thật cho các con? "Không đầy tớ nào có thể làm tôi hai chủ: vì hoặc nó ghét chủ này và mến chủ kia; hoặc phục chủ này và khinh chủ nọ. Các con không thể làm tôi Thiên Chúa mà lại làm tôi tiền của được". Ðó là lời Chúa.

Suy niệm:

Theo tục lệ Do Thái, người quản gia được chủ trao quyền quản lý tài sản của mình để sinh lợi, miễn sao không làm phương hại tới tài sản của chủ mà cũng đừng làm chủ mang tai tiếng vì mình. Thế nhưng người quản lý trong đoạn dụ ngôn hôm nay chúng ta nghe từ trình thuật Tin mừng được thánh sử Luca mô tả là bất lương vì bóp cổ dân nghèo bằng cách lấy 50 thùng dầu của chủ để cho người ta vay mượn nhưng ăn lời quá đáng 1 lời 1, vì thế mà con nợ phải chịu trong văn tự là nợ là 100 thùng. Việc bất nhân làm cho các con nợ trở nên khốn đốn cuối cùng cũng đến tai chủ. Ông gọi người quản lý đến và bảo rằng: “Tôi nghe nói anh sao đó? Anh hãy tính sổ công việc quản lý của anh, vì từ nay, anh không thể làm quản lý nữa”. Thế rồi trong sự bối rối của mình, anh ta vò đầu bứt tóc suy nghĩ: “Tôi phải làm thế nào, vì chủ tôi cất chức quản lý của tôi? Cuốc đất thì không nổi, ăn mày thì hổ ngươi”.

Và rồi không chút chần chừ, vì ngày mai có thể sẽ quá muộn, người quản lý đã có một quyết định dứt khoát và mau lẹ, “thả con tép để bắt con tôm”. Đến lúc cần mua lòng người, anh chấp nhận hy sinh phần lời định hưởng, dùng phần đó để đổi lấy cảm tình của những con nợ. "Anh gọi từng con nợ của chủ đến và hỏi người thứ nhất rằng: 'Anh mắc nợ chủ tôi bao nhiêu?' Người ấy đáp: 'Một trăm thùng dầu'. Anh bảo người ấy rằng: 'Anh hãy lấy văn tự, ngồi xuống mau mà viết lại: năm mươi'. Rồi anh hỏi người khác rằng: 'Còn anh, anh mắc nợ bao nhiêu?' Người ấy đáp: 'Một trăm giạ lúa miến'. Anh bảo người ấy rằng: 'Anh hãy lấy văn tự mà viết lại: tám mươi'.” Quả là một sự suy tính có lợi cho cả hai, anh biết chắc rằng con nợ sẽ giữ bí mật vì được tính giá quá hời, còn viên quản lý thì lại được tiếng thương người, hòng sau khi mất chức quản lý, sẽ có người đón rước anh về nhà họ.

Tới khúc này của dụ ngôn, độc giả hẳn đang chờ đợi một sự kết án gay gắt và thích đáng từ phía Chúa Giêsu trước việc làm của anh quản lý. Nhưng không, Chúa Giêsu cho biết ông chủ khen tên quản lý bất lương đó đã hành động khôn khéo. Quả thế, con cái đời này khôn khéo hơn con cái ánh sáng khi xử sự với người đồng loại. Thật ra chúng ta có khi trông gà hóa cuốc, nghe như kiểu “đạo thính đồ thuyết”, hiểu sai lệch ý của Chúa Giêsu. Người khen tên quản lý bất lương đó đã hành động khôn khéo chắc chắn không phải vì cái trò gian manh kia mà là vì anh ta đã khéo xoay xở, để dù ngày mai trời có sập đi chăng nữa, anh ta vẫn có lối mở cho tương lai. Qua dụ ngôn trên, Chúa Giêsu mong sao “con cái ánh sáng” là những ai bước theo để làm môn đệ Thầy Chí Thánh, hãy học đòi nơi “con cái đời này”, để có được sự khôn khéo và nhanh nhạy tương tự trong việc ưu tiên chọn lựa Nước Trời.

Điều chính yếu mà Chúa mời gọi đó là tiền bạc tự nó không xấu. Thế nhưng tiền bạc không làm cho một người nên tốt lành, thông minh, hạnh phúc. Chú giải của Fiches Dominicales cho biết lời Chúa dạy hãy xử sự khôn khéo làm sao để tiền của vật chất mà chúng ta chỉ là kẻ quản lý không trở thành một sức mạnh thống trị và làm nô lệ con người, nhưng trở thành phương tiện phục vụ tình nghĩa anh em, củng cố tình liên đới và sự chia sẻ, xây dựng mối hiệp thông giữa con người với nhau. Cần biết cẩn trọng vì đồng tiền nó bạc, cho nên đó còn là một cái bẫy chỉ đem lại sự an toàn giả tạo. Tiên tri Amos, một người giản dị được Chúa sai đến vương quốc phương Bắc phồn vinh, để nhắc cho dân chúng nhớ những huấn lệnh của Thiên Chúa: thực thi công chính, sống khiêm hạ, bảo vệ những người bị áp bức và những kẻ nghèo hèn trong xứ. Bài đọc thứ I, tiên tri Amos phê phán thói tham lam của những thương gia: thay vì cử hành những ngày đại lễ để kính Đức Chúa, thì họ lại lợi dụng các ngày đại lễ để mà gian lận đầu cơ trục lợi từ những người cùng khốn và những kẻ nghèo hèn trong xứ như “giảm lường đong, tăng giá và làm cân giả, lấy tiền mua người nghèo, lấy đôi dép đổi lấy người túng thiếu và bán lúa mục nát".

Quan niệm Kitô giáo cho chúng ta biết rằng chúng ta không thật sự là chủ sở hữu, nhưng là những “người quản lý” về những ơn lành Thiên Chúa ban cho nào là thời giờ, tri thức, cơ hội, tiền của, sự thành công, một vị trí tốt trong công việc... Vì thế, chúng ta không được phép “phung phí” những ơn ấy. Vậy chúng ta hãy suy xét lại xem chúng ta đã sử dụng những “của cải” Chúa ban như thế nào? Mỗi người chúng ta được Chúa ban cho một quỹ thời gian, có người trăm tuổi, có người bảy mươi, có người ba mươi, có người lên ba… Đừng đợi Chúa nói với chúng ta “Tôi nghe nói về anh sao đó.”

Lời bài hát Nguyện Khúc của linh mục nhạc sĩ Trần Tuấn sáng tác có đoạn: “Lạy Chúa đừng để con quá giàu, và lạy Chúa đừng để con quá nghèo. Vì nghèo quá làm con nghi nan, và giàu quá làm con xa hoa. Lạy Chúa đừng để con quá tài, và lạy Chúa đừng để con yếu hèn. Vì hèn yếu làm con bi quan và tài cán làm con kiêu căng. Con chỉ xin một mối tình là phục vụ Chúa không cần đáp đền”. Xin Chúa cho mỗi người chúng con biết ý thức nhận ra những gì Chúa ban cho con là cơ hội để con phục vụ anh chị em và sống tốt với mọi người, vì khi ấy chúng con đang sinh lợi ích cho vương quốc Nước Trời vĩnh cửu. Amen.